فلوت (Flute)
ساز فلوت یکی از سازهای بادی چوبی می باشد (چون در گذشته از چوب ساخته می شده است، به این نام نامیده می شود) که بر روی کلید سل نت نویسی می شود و برخلاف برخی از سازهای بادی چوبی که با ارتعاش Reed موسیقی تولید می شود، تولید صدا در آن با ارتعاشات جریان هوا صورت می گیرد. یکی از ابتدایی ترین مواردی که قبل از یادگیری فلوت باید به آن توجه کرد، آشنایی با انواع فلوت و کاربردی است که هر یک از آنها می تواند داشته باشد.
فلوت اولین ساز شناخته شده در طول تاریخ می باشد که نمونه های اولیه آن از جنس استخوان خرس با دو الی چهار سوراخ بین حدود 43000 تا 35000 سال پیش در آلمان امروزی یافت شد و پس از آن نیز فلوت هایی با قدمت کمتر در چین و پرو پیدا شده است. با گذشت زمان جنس ساز عوض شد و نمونه فلوت هایی از جنس بامبو در چین و هند کشف شده است. فلوت ها را می توان با منابع هوایی مختلف نواخت. فلوت های معمولی با دهان نواخته می شوند، اگرچه در برخی فرهنگ ها فلوت هایی وجود دارد که با بینی نواخته می شوند.
بین سالهای 1831 تا 1847 نوازنده فلوت آلمانی به نام تئو بوهم تغییرات جدید و بزرگی در ساخت فلوت بوجود آورد که منجر به اختراع فلوت های کلیددار (اشتباه مصطلح) شد. تا قبل از این فلوتها اکثرا از چوب ساخته می شدند و اندازه سوراخها در حدی کوچک بود که به راحتی با انگشت پوشانده شود، اما بوهم با تاثیر از یکی از نوازندگان فلوت در سال 1831 در کنسرتی در لندن، فلوتهایی فلزی با سوراخ هایی بزرگ تر و باز تولید کرد (Open ring) که انقلابی مهم در ساخت فلوت بود و پایه و اساس فلوت های مدرن امروزی شد.
فلوت ها را در دسته بندی های مختلفی قرار می دهند. یک نوع دسته بندی بر اساس محل دمیدن در ساز است. در اکثر فلوت ها نوازنده مستقیما در سرساز می دمد. درحالی که در بعضی از فلوتها مثل Whistle، Gemshorn، Flageolet، Recorder و تعداد دیگری از فلوتها، مجرایی وجود دارد (فیپل) که هوا را به داخل سرساز هدایت می کند. فیپل به ساز صدایی متمایز می دهد و نواختن را ساده تر می کند اما میزان کنترل نوازنده بر صدای ساز را اندکی کاهش می دهد.
تقسیم بندی دیگر براساس جهت قرار دادن فلوت جلوی دهان است. فلوت های کنسرتی غربی، پیکولو، Fife، دیزی چینی و بانسوری هندی (از جنس بامبو) را می توان در دسته فلوت های عرضی یا جانبی قرار داد. در مدل های اشاره شده، از دمیدن هوا در سوراخ کناره ی ساز برای تولید صدا استفاده می شود. دسته ی دیگر فلوت های انتهایی است (end-blown flute) که شامل نی، Xiao، کاوال، دانسو، شاکوهاچی ژاپنی، فلوت آناسازی و کویینا می شود. فلوت های انتهایی را نباید با فلوت های فیپل مثل ریکوردر (که هم به صورت عمودی نواخته می شوند و هم دارای فیپل هستند) اشتباه گرفت.
فلوت ها همچنین ممکن است دارای پایان باز یا بسته باشند. اوکارینا، Xun، Pan pipes، Police whistle و Bosun’s whistle دارای ته بسته هستند و سازهایی مثل فلوت کنسرت و ریکوردر دارای انعطاف بیشتری برای نوانده و پایان باز هستند.
کلیه فلوت ها را می توان در 6 دسته ی کلی طبقه بندی کرد:
فلوت آلتو
فلوت آلتو (Alto) سازی از خانواده سازهای بادی چوبی و از سازهای ارکستر سمفونیک است. پسوند آلتو به معنای آن است که صدایی بم تر از فلوت دارد.
این ساز از دسته سازهای انتقالی میباشد و صدای آن یک چهارم درست پایینتر از نت نوشته شده صدا میدهد و به فلوت سل نیز معروف است اما نتنویسی و انگشت گذاری آن مانند فلوت است.
لوله ساز ضخیم تر و طولانی تر از فلوت است و دارای دو سرساز مستقیم و خمیده می باشد. سرساز خمیده به دلیل طول کمتر برای نوازنده کوچکتر مناسب است.
برای نواختن فلوت آلتو نیاز به نفس بیشتری نسبت به فلوت معمولی برای نوازنده است.
فلوت باس
فلوت باس (Bass) یکی از انواع سازهای بادی و از خانواده فلوت است. این ساز کمتر در تکنوازیها مورد استفاده قرار گرفتهاست و بیشترین کاربرد آن در ارکستر فلوت (فلوت کر) میباشد که تامینکننده فرکانس های بم (فرکانس پایین) در یک قطعه موسیقی است.
این فلوت یک اوکتاو بم تر از یک فلوت استاندارد صدا میدهد. گستره صدایی این ساز از نت دو اوکتاو سوم پیانو (C3)، (یعنی یک اوکتاو بم تر از دو میانی C4) تا نت دو اوکتاو ششم (C6) میباشد. آهنگساز، نتهای مربوط به فلوت باس را مانند فلوت معمولی مینویسد، اما در هنگام اجرا، یک اوکتاو (فاصله هشتم) بم تر صدا میدهد. معمولا نتهای بالاتر از لا اوکتاو ششم (A6) به دلیل اینکه در فلوت باس خوب صدا نمیدهند، نوشته نمیشوند.
فلوت کنتراباس
فلوت کنترباس (Contrabass) یکی از اعضای کمیاب و کم استفاده تر خانواده فلوت است. به طور معمول در گروه های فلوت دیده می شود و نواختن سولوی آن خیلی رایج نمی باشد. جریان هوای وسیعتر و آهستهتری برای ایجاد یک صدای خوب و محکم در این ساز مورد نیاز است. گستره صدایی آن شبیه به فلوت کنسرت معمولی است، با این تفاوت که دو اکتاو پایین تر از آن صدا می دهد. پایین ترین نت قابل اجرا دو اکتاو زیر C وسط (پایین ترین C در ویولن سل) است. بسیاری از فلوتهای کنتراباس C مجهز به یک B پایین نیز هستند (مثل بسیاری از فلوتهای استاندارد مدرن).
فلوت کنتراباس به حجم بسیار بیشتری از هوا برای تولید صدا نسبت به سایر سازهای بادی نیاز دارد، و آهنگسازانی که برای این ساز نت می نویسند، نسبت به فلوت های کوچک تر، وقفه های مکرر را در نظر می گیرند. سهم افزودن فلوت کنتراباس در آهنگسازی گروه های کر فلوت، بسیار زیاد است و در نهایت یک صدای بم واقعی و عمیق را ارایه می دهد.
فلوت کنسرت
فلوت استاندارد کنسرت (Western Concert Flute) که فلوت C، فلوت بوهم یا فلوت نقره نیز نامیده میشود رایج ترین عضو خانواده فلوت است که در گام C نواخته میشود و محدودهای بین سه و نیم تا چهار اکتاو دارد که از نت C4 (C وسط) شروع میشود. این ساز به صورت جانبی یا عرضی در دست نوازنده قزاز می گیرد.
بالاترین گام فلوت معمولا به صورت C7 یا گاهی اوقات D7 داده می شود. با این حال، نوازندگان با تجربه تر می توانند تا F♯7 برسند.
فلوت پیکولو
فلوت پیکولو (Piccolo) کوچکترین عضو خانواده فلوت است و صدایی بسیار ریز دارد. نت این ساز را با کلید سل مینویسند و یک اکتاو بالاتر از نت نوشته شده صدا میدهد. انگشت گذاری پیکولوهای مدرن همانند فلوت کنسرت است.
در ارکسترها، نوازنده پیکولو اغلب حتی به عنوان دستیار مدیر تعیین می شود و در ارکسترهای بزرگتر، این موقعیت را به عنوان یک مقام انفرادی تعیین کرده اند. پیکولوها اغلب برای دو برابر کردن صدای ویولن ها یا فلوت ها تنظیم می شوند و به دلیل جابجایی یک اکتاو به بالا، به صدای کلی درخشش و درخشندگی می بخشند.
فلوت ریکوردر
فلوت ریکوردر (Recorder) در اندازه ها و در محدوده های صوتی متفاوت از جمله سوپرانو (C5)، آلتو (F4)، تنور (C4)، باس (F3) و سوپرانینو (F5) در دو اکتاو و نیم موجود هستند. ریکوردر باس دارای بم ترین صدا در بین مدل های موجود می باشد.
امروزه سوراخهای این ساز در دو نوع ریکوردر باروک و ریکوردر جرمن طراحی می شوند و در انگشت گذاری هم متفاوت هستند. این ساز از قرن هجدهم میلادی برای نوازندگی حرفه ای مورد استفاده قرار می گرفت اما امروزه به عنوان یک ساز آموزشی برای کودکان نیز در موسسات و آموزشگاه ها استفاده می شود.
شرکت سرنا به عنوان یکی از قدیمی ترین وارد کنندگان و فروشندگان سازهای موسیقی
و با داشتن موسسه آموزشی و فروشگاه تخصصی می تواند به شما در یادگیری یا خرید فلوت مورد نظرتان کمک کند.